Rehabilitacja kardiologiczna

Początek nowoczesnej ery hiperbarycznej to rok 1959 i słynne doświadczenie holenderskiego chirurga Ide Boeremy polegające na utrzymaniu przy życiu świnki z obniżonym do 0,4% poziomem hemoglobiny przy pomocy tlenu hiperbarycznego. W 1955 roku zaproponował, a następnie zastosował w praktyce zabiegi kardiochirurgiczne w komorze ciśnieniowej wypełnionej tlenem, mającej na celu umożliwienie wydłużenia czasu trwania zabiegu prowadzonego w stanie zatrzymania krążenia pacjenta.

Pomimo ogromnego postępu jaki w ostatnich latach dokonał się w kardiologii i zmniejszenia liczby zgonów z przyczyn sercowo- naczyniowych, choroby serca (zwłaszcza choroba niedokrwienna serca) nadal pozostają główną przyczyną zgonów, a dolegliwości z nimi związane są głównym powodem hospitalizacji. Stąd w dalszym ciągu trwają poszukiwania metod terapeutycznych umożliwiających poprawę skuteczności leczenia w tych przypadkach. Przesłanką do stosowania hiperbarycznej terapii tlenowej w chorobach serca, były znane od dawna korzystne efekty leczenia 100% tlenem, który poprawia tolerancję wysiłku, stan neuropsychiczny, łagodzi nadciśnienie płucne i objawy niewydolności komory serca.

Zastosowanie hiperbarycznej tlenoterapii w kardiologii:

Choroba niedokrwienna serca:

-Stabilna postać choroby niedokrwiennej serca: korzystny wpływ hiperbariitlenowej na funkcję skurczową lewej komory serca, zmniejszenie częstości i nasilenia lub całkowite ustąpienie dolegliwości bólowych o charakterze wieńcowym, znaczne zmniejszenie nasilenia objawów niewydolności serca, zwiększenie tolerancji wysiłku, podwyższenie aktywności enzymów antyoksydacyjnych w surowicy krwi i krwinkach czerwonych.
-Ostre zespoły wieńcowe i zawał serca: terapia tlenem hiperbarycznym stosowana u pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym (w zawale serca lub niestabilnej chorobie wieńcowej) poprzez zwiększenie podaży tlenu oraz zmniejszenie aktywności wolnych rodników tlenowych może ograniczyć obszar martwicy mięśnia sercowego. Połączenie terapii standardowej oraz hiperbarii tlenowej może zmniejszać u chorych śmiertelność oraz ryzyko poważnych powikłań sercowo- naczyniowych. Skróceniu ulega czas trwania bólu wieńcowego, obserwuje się istotne zmniejszenie zaburzeń rytmu i przewodnictwa (zwłaszcza bloku przedsionkowo-komorowego III stopnia). Efektywne zmniejszenie niedotlenienia tkankowego i poprawa funkcji skurczowej lewej komory.
Zaburzenia rytmu serca: przyczyną wystąpienia zaburzeń rytmu serca w chorobie wieńcowej jest nieprawidłowa pobudliwość elektryczna niedotlenionych komórek mięśnia sercowego, dlatego zwiększenie zawartości tlenu we krwi dopływającej do tych komórek może się przyczynić do zmniejszenia lub ustąpienia arytmii. Odnotowuje się pozytywny wpływ hiperbarycznej terapii tlenowej na zmniejszenie częstości i czasu trwania napadów arytmii, wzrost pojemności minutowej serca, zmniejszenie nasilenia objawów hiperwentylacyjnych oraz obniżenie katecholamin we krwi.

Wady serca

Hiperbarię tlenową stosuje się do leczenia niewydolności serca u pacjentów po wszczepieniu sztucznej zastawki mitralnej w przebiegu choroby reumatycznej, po chirurgicznej rewaskularyzacji naczyń wieńcowych i wymianie uszkodzonych w przebiegu procesu reumatycznego zastawek serca- zmniejsza śmiertelność pooperacyjną. U kobiet ciężarnych z nabytymi i wrodzonymi wadami serca stwierdza się zmniejszenie ilości okołoporodowych powikłań kardiologicznych i położniczych, a także śmiertelności okołoporodowej.

źródło: Zarys medycyny hiperbarycznej Aleksander Sieroń i wsp.2006